Scholarship for Higher Education: “गुणवंत” मुला-मुलींना परदेशात उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती मिळावी यासाठी महाराष्ट्र सरकारने अनेक योजना सुरू केल्या आहेत. मात्र, या योजनेत काही अडथळे असल्याने या योजनेच्या शर्त आणि निकषांमध्ये सुधारणा करण्यात आल्या आहेत. या सुधारणांमुळे आता “गुणवंत” विद्यार्थ्यांना परदेशात उच्च शिक्षण घेण्यासाठी अधिक सोपे होईल.
“गुणवंत” मुला-मुलींना परदेशात उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती योजनेत सुधारणा
महाराष्ट्र सरकारने “गुणवंत” मुला-मुलींना परदेशात उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती Scholarship योजनेत सुधारणा करण्याचा निर्णय घेतला आहे. या योजनेचा फायदा अनेक “गुणवंत” विद्यार्थ्यांना होईल. या योजनेत केलेल्या सुधारणांमुळे “गुणवंत” मुला-मुलींना परदेशात उच्च शिक्षण घेण्यासाठी अधिक सोपे होईल.
शिष्यवृत्ती योजनेत केलेल्या महत्त्वाच्या सुधारणा
महाराष्ट्र सरकारने शिष्यवृत्ती योजनेत (Scholarship for Higher Education Maharashtra) अनेक महत्त्वाच्या सुधारणा केल्या आहेत. या सुधारणा “गुणवंत” विद्यार्थ्यांना परदेशात उच्च शिक्षण घेण्यास मदत करतील.
शैक्षणिक पात्रता
या योजनेतील शैक्षणिक पात्रतामध्ये सुधारणा करण्यात आल्या आहेत. आता परदेशात पदव्युत्तर पदवी किंवा पदव्युत्तर पदवीधर अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांना भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांमधून किमान ५५ टक्के गुणांसह पदवी परीक्षा उत्तीर्ण केलेली असावी लागेल. तसेच, पीएच.डी. अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांना भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांमधून किमान ५५ टक्के गुणांसह पदव्युत्तर पदवी परीक्षा उत्तीर्ण केलेली असावी लागेल.
एकाच कुटुंबातील पात्रता धारक
या योजनेचा लाभ एकाच कुटुंबातील जास्तीत जास्त दोन मुलांना दिला जाईल. याचा अर्थ असा की, एकाच कुटुंबातील तीन किंवा अधिक मुलांना या योजनेचा लाभ घेता येणार नाही.
विद्यार्थ्यांची गुणवत्ता क्रमवारी
शिष्यवृत्ती योजनेचा लाभ देण्यासाठी विद्यार्थ्यांची गुणवत्ता क्रमवारी बनवण्यात येईल. विद्यार्थ्यांची गुणवत्ता क्रमवारी बनवताना QS World Ranking लक्षात घेतली जाईल.
प्रशिक्षण
विद्यार्थ्यांना प्रशिक्षण देण्यासाठी वार्षिक एकापेक्षा जास्त वेळा प्रशिक्षण देण्यात येईल. यात विद्यार्थ्यांची गुणवत्ता डावली जाणार नाही.
आकस्मिक निधी
विद्यार्थ्यांना आकस्मिक निधी देण्यात येईल. या निधीचा वापर आवश्यक ती क्रशमक पुस्तके, वह्या व स्टेशनरी, प्रबंध ऄहवाल तयार करणे, टायकपग बायडींग, स्थानिक भेटी व अभ्यास सहली प्रवास खर्चण, प्रबंधासाठी आवश्यक खर्च, आतर प्रासंगिक खर्च यासाठी केला जाईल.
“गुणवंत मुलामुलींना परदेशात उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती Scholarship“
महाराष्ट्र शासनाच्या उच्च व तंत्र शिक्षण विभागाने २०१८-१९ पासून “गुणवंत मुलामुलींना परदेशात उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती” (Scholarship for Higher Education Maharashtra) ही योजना राबवली आहे. ही योजना खुल्या प्रवगातील गुणवंत विद्यार्थ्यांना THE (Times Higher Education) / QS (Quacquarelli Symonds) World Ranking मधील २०० च्या आत असलेल्या परदेशातील संस्थेमध्ये पदव्युत्तर पदवी, पदव्युत्तर पदवीधर आणि पीएचडी अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेण्यासाठी शिष्यवृत्ती प्रदान करते. २०२२-२३ पासून या योजने अंतर्गत शिष्यवृत्ती मिळवणाऱ्या विद्यार्थ्यांची संख्या वाढवून एकूण ४० विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती देण्यात येत आहे.
२. योजनेचे नाव व सुरुवातीचे वर्ग:
या योजनेचे नाव “गुणवंत मुलामुलींना परदेशात उच्च शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती” असे आहे. ही योजना २०१८-१९ शैक्षणिक वर्षापासून सुरू झाली आहे.
३. योजनेचा उद्देश व व्याप्ती:
महाराष्ट्र राज्यातील खुल्या प्रवगातील गुणवंत विद्यार्थ्यांना THE (Times Higher Education) / QS (Quacquarelli Symonds) World Ranking मधील २०० च्या आत असलेल्या परदेशातील संस्थेमध्ये पदव्युत्तर पदवी, पदव्युत्तर पदवीधर आणि पीएचडी अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेण्यासाठी शिष्यवृत्ती Scholarship प्रदान करणे हा या योजनेचा उद्देश आहे. ही योजना खुल्या प्रवगातील विद्यार्थ्यांना लागू आहे. मागास प्रवगातील विद्यार्थ्यांसाठी अशीच योजना आहे, त्यांना त्यांच्या संबंधित शासन विभागाच्या योजनेत अर्ज करणे आवश्यक आहे.
४. Scholarship for Higher Education Maharashtra सामान्य अटी व शर्ती:
- विद्यार्थी आणि विद्यार्थ्यांचे आई/वडील किंवा पालक भारताचे नागरिक असले पाहिजेत आणि महाराष्ट्र राज्याचे रहिवासी असले पाहिजेत.
- विद्यार्थ्यांना परदेशातील THE / QS अद्ययावत World Ranking मधील २०० च्या आत असलेल्या शैक्षणिक संस्थेत प्रवेश मिळाला पाहिजे.
- विद्यार्थ्यांनी पदव्युत्तर पदवी किंवा पीएचडी अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करताना, इतर कोणत्याही राज्य शासनाची किंवा केंद्र शासनाची परदेशी शिष्यवृत्ती घेतलेली नसावी.
- अर्जदाराच्या कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याने यापूर्वी या योजनेचा लाभ घेतलेला नसावा.
- परदेशातील विद्यापीठात प्रवेश घेणारा विद्यार्थी हा पूर्णवेळ विद्यार्थी म्हणून प्रवेश घेतलेला असावा.
- कार्यकारी पदव्युत्तर पदवी किंवा कार्यकारी पदव्युत्तर पदवीधर आणि अर्धवेळ अभ्यासक्रम घेणारे विद्यार्थी या योजनेसाठी पात्र नाहीत.
- प्रवेश घेतलेल्या अभ्यासक्रमासाठी नमूद केलेल्या कालावधीत अभ्यासक्रम पूर्ण करणे विद्यार्थ्यांवर बंधनकारक असेल, अभ्यासक्रम पूर्ण करण्यासाठी मुदतवाढ मान्य केली जाणार नाही.
५. वयोमर्यादा:
१ जुलै २०२४ रोजी उमेदवारांचे वय पदव्युत्तर पदवी अभ्यासक्रमासाठी ३५ वर्षे आणि पीएचडी अभ्यासक्रमासाठी ४० वर्षे पेक्षा जास्त नसावे.
६. उत्पन्न मर्यादा:
- विद्यार्थ्याचे आणि त्यांच्या पालकांचे एकत्रित वार्षिक उत्पन्न रु. ८.०० लाख पेक्षा जास्त नसावे.
- जर विद्यार्थी आणि पालक दोघेही नोकरीत असतील तर त्यांचे आयकर विवरणपत्र, फॉर्म नं. १६ आणि सक्षम अधिकाऱ्याकडून (तहसीलदार किंवा उपतहसीलदार पेक्षा कमी दर्जा नसलेले) मागील आर्थिक वर्षाचे (२०२३-२४) कुटुंबाचे एकूण मिळणाऱ्या उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र सादर करणे आवश्यक आहे.
- इतर विद्यार्थ्यांसाठी, सक्षम अधिकाऱ्याकडून (तहसीलदार किंवा उपतहसीलदार पेक्षा कमी दर्जा नसलेले) मागील आर्थिक वर्षाचे कुटुंबाचे एकूण मिळणाऱ्या उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र सादर करणे आवश्यक आहे.
७. शैक्षणिक पात्रता:
- परदेशातील पदव्युत्तर पदवी किंवा पदव्युत्तर पदवीधर अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांनी भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांमधून किमान ६०% गुणांसह पदवी परीक्षा उत्तीर्ण केलेली असावी.
- पीएचडी अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांनी भारतातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठांमधून किमान ६०% गुणांसह पदव्युत्तर पदवी परीक्षा उत्तीर्ण केलेली असावी.
- शासन शुद्धीपत्रक दि. ३०-१०-२०१८ नुसार, परदेशातील विद्यापीठाची पदव्युत्तर पदवी ही पात्रता असलेल्या विद्यार्थ्यांनी त्यांचा पीएचडी अभ्यासक्रम हा बदलत्या काळातील शैक्षणिक संशोधन आणि वैशिष्ट्यपूर्ण अभ्यासक्रम असल्यास असे विद्यार्थी या शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करू शकतात.
- पदवी किंवा पदव्युत्तर पदवी हा अभ्यासक्रम त्यांनी अर्जच्या तारखेला उत्तीर्ण केलेला असावा.
८. अभ्यासक्रमाचा कालावधी:
- पीएचडी – ४ वर्षे किंवा प्रत्यक्ष अभ्यासक्रमाचा कालावधी यापेक्षा जो कमी असेल तो.
- पदव्युत्तर पदवी – २ वर्षे किंवा प्रत्यक्ष अभ्यासक्रमाचा कालावधी यापेक्षा जो कमी असेल तो.
- पदव्युत्तर पदवीधर – १ वर्षे किंवा प्रत्यक्ष अभ्यासक्रमाचा कालावधी यापेक्षा जो कमी असेल तो.
९. एकाच कुटुंबातील कमाल पात्रता धारक:
- सदर योजनेचा लाभ एकाच कुटुंबातील एका विद्यार्थ्याला फक्त एकदाच घेता येईल.
- एकाच कुटुंबातील एकापेक्षा जास्त मुलांना ही शिष्यवृत्ती लागू राहणार नाही. यासाठी पालकांनी किंवा विद्यार्थ्यांनी तसे प्रमाणपत्र देणे बंधनकारक असेल.
- सदर शिष्यवृत्ती एकाच वेळेस मान्य करण्यात येईल. एकापेक्षा जास्त वेळेस विद्यार्थी शिष्यवृत्तीसाठी पात्र असणार नाही.
१०. अतिरिक्त अटी:
- नोकरीमध्ये असलेल्या उमेदवारांनी त्यांच्या नोकरी करणाऱ्या संस्थेचे ना-हरकत प्रमाणपत्र दाखल करणे आवश्यक आहे.
- शिष्यवृत्ती मिळवणाऱ्या विद्यार्थ्यांनी Non Judicial Stamp Paper वर Public Notary समोर शासनाने दिलेल्या नमुन्यात प्रमाणपत्र लिहून देणे बंधनकारक आहे.
- शिष्यवृत्ती मिळवणाऱ्या विद्यार्थ्यांना दोन जामीनदार देणे बंधनकारक असेल. प्रत्येक जामीनदाराने स्वतंत्र Surety Bond करुन देणे बंधनकारक असेल.
- अर्ज करणाऱ्या विद्यार्थ्याचे आरोग्य चांगले असले पाहिजे. त्यासाठी त्यांनी नोंदणीकृत वैद्यकीय अधिकाऱ्याने दिलेले प्रमाणपत्र सादर करणे बंधनकारक राहील.
- शिष्यवृत्ती मिळवणाऱ्या विद्यार्थ्यांना शिक्षणासाठी आवश्यक असलेला कालावधी किंवा शिक्षण पूर्ण होण्यापूर्वी जो कालावधी लागेल या दोघांपैकी कमी असलेल्या कालावधीपुरतेच परदेशात राहण्याचे बंधपत्र (Bond) राज्य शासनास तसेच परदेशातील भारतीय दूतावासास द्यावे लागेल.
- विद्यार्थ्यांना शासनाने दिलेल्या नमुन्यात Record Release Consent Form हा बंधपत्राच्या तर्‍हेने द्यावा लागेल. (शिष्यवृत्ती मिळाल्यानंतर)
- विद्यार्थ्यांना परदेशामध्ये प्रवेश मिळवण्यासाठी THE/ QS World Ranking मधील २०० च्या आत असलेल्या शैक्षणिक संस्थेमध्ये प्रवेशासाठी प्रयत्न करावा लागेल आणि त्यासाठी आवश्यक असलेल्या पात्रता परीक्षा देणे बंधनकारक असेल.
- ज्या विद्यार्थ्यांना परदेशी शैक्षणिक संस्थेकडून Unconditional Offer Letter मिळालेला असेल, त्यांनाच ही शिष्यवृत्ती अनुज्ञेय राहील, Conditional Offer Letter गृहीत धरले जाणार नाही.
- विद्यार्थ्याच्या पत्नी आणि मुलांना परदेशामध्ये सोबत घेवून जाण्यासाठी कोणत्याही प्रकारचे सहाय्य दिले जाणार नाही. त्यासाठी पासपोर्ट मिळवणे, वीसा मिळवणे, आर्थिक तरतुद करणे, परदेशातील निवास आणि दैनंदिन खर्चाची व्यवस्था करणे ही उमेदवाराची स्वतःची जबाबदारी असेल.
- नोकरी करणाऱ्या उमेदवारांनी सर्व प्रशासकीय बाबी उदा. रजा, वेतन आणि इतर सेवांच्या बाबी या तवत: स्वतः नोकरीत कराव्या लागतील. या बाबतीत कोणत्याही प्रकारची सवलत शासनाकडून मिळणार नाही.
- पासपोर्ट आणि वीसा मिळवण्याची जबाबदारी उमेदवार/विद्यार्थ्याची असेल.
- उमेदवार/विद्यार्थ्यांना केवळ ज्या शैक्षणिक संस्थेमध्ये आणि ज्या अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश मिळाला आहे आणि शिष्यवृत्ती मिळाली आहे त्याच अभ्यासक्रमासाठी वीसा घेणे बंधनकारक असेल.
- शिष्यवृत्ती मिळवणाऱ्या विद्यार्थ्यांनी मागणी केल्यानुसार आवश्यक असलेली कागदपत्रे सादर करणे आणि आवश्यक असलेले करारनामे देणे बंधनकारक असेल.
- सदर शिष्यवृत्तीच्या बाबतीत महाराष्ट्र शासनाच्या उच्च व तंत्र शिक्षण विभागाने घेतलेला निर्णय अंतिम असेल.
११. शिष्यवृत्तीची शाखाशः विभागणी:
- विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती देण्यात येणाऱ्या जागा शाखाशः विभागल्या आहेत. पदव्युत्तर पदवी आणि पदव्युत्तर पदवीधरसाठी ३० जागा आणि डॉक्टरेटसाठी १० जागा अशी एकूण ४० जागा आहेत.
- एकूण जागेपैकी ३०% जागांवर मुलींची शिष्यवृत्तीसाठी निवड केली जाईल.
१२. शिष्यवृत्तीमधून मिळणारे लाभ:
- शिक्षण शुल्क (Tuition Fee): परदेशातील शैक्षणिक संस्थेने पत्रामध्ये नमूद केलेल्या शैक्षणिक कालावधीसाठी लागू असलेली संपूर्ण शिक्षण शुल्क (Tuition Fee) केवळ शिष्यवृत्ती मिळवणाऱ्या कालावधीसाठी संचालक, तंत्र शिक्षण, महाराष्ट्र राज्य, मुंबई किंवा त्यांनी अधिकृत केलेल्या संस्थेने थेट संबंधित शैक्षणिक संस्थेला अदा केली जाईल.
- निवास भत्ता (Subsistence Allowance): प्रवेश घेतलेल्या शैक्षणिक संस्थेने ठरवून दिलेल्या किंवा भारत सरकारच्या DOPT विभागाने विदेशी शिष्यवृत्तीसाठी ठरवून दिलेल्या दराप्रमाणे येणारा खर्च किंवा महाराष्ट्र शासन वेळोवेळी या प्रयोजनासाठी जाहीर करेल ती रक्कम ही निवास भत्ता म्हणून संबंधित विद्यार्थ्याच्या परदेशातील वैयक्तिक खात्यावर जमा केली जाईल.
- इतर लाभ: विद्यार्थ्यांना परदेशी शैक्षणिक संस्थेमधून किंवा इतर कोणत्याही संस्थेमधून मिळणारी शिष्यवृत्ती, आर्थिक लाभ, मानधन, फेलोशिप, शोधनिबंधासाठी मानधन किंवा सहाय्यक म्हणून मिळणारे मानधन हे देय होणाऱ्या शिक्षण शुल्क किंवा एकूण देय रकमेमधून कपात केली जाईल.
- विमान तिकिट (Air Fare): विद्यार्थ्यांना परदेशातील विद्यापीठात प्रवेश घेण्यासाठी आणि अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर भारतात परत येण्यासाठी भारत सरकारच्या मार्गदर्शक सूचनांप्रमाणे जवळच्या मार्गाचा (Shortest Route) इकोनॉमी क्लासचा विमान प्रवासाचा दर दिले जाईल.
- वैयक्तिक आरोग्य विमा (Personal Health Insurance): विद्यार्थ्यांना परदेशात राहण्याच्या कालावधीसाठी शैक्षणिक संस्थेने ठरवून दिलेल्या वैयक्तिक आरोग्य विमा (Personal Health Insurance) काढणे आवश्यक राहील. यासाठीचा संबंधीत शैक्षणिक संस्थेच्या निर्णयानुसार प्रमाणपत्र शासनाकडून दिले जाईल.
१३. अर्ज करण्याची पद्धत:
- सदर शिष्यवृत्तीसाठी ऑनलाइन Scholarship पद्धतीने अर्ज मागवले जातात. इच्छुक उमेदवारांनी यासाठी जाहीर करण्यात आलेल्या वेळापत्रका नुसार कारवाई करावी. यासाठी https://fs.maharashtra.gov.in या संकेतस्थळाला भेट द्यावी.
- ऑनलाइन अर्जासाठी इतर कोणत्याही पद्धतीने केलेला अर्ज स्वीकारला जाणार नाही.
- इच्छुक उमेदवारांनी तंत्र शिक्षण संचालनालयाच्या अधिकृत संकेतस्थळावर जाऊन शिष्यवृत्तीसाठी ऑनलाइन पद्धतीने निर्धारित कालावधीत अर्ज करावा.
- संकेतस्थळावर ऑनलाइन पद्धतीने अचूक माहितीसह भरलेला अर्ज संगणकीय प्रणालीमध्ये साठवावा.
- उमेदवाराने आपला नजीकच्या काळातील फोटोग्राफ, तवाक्षरी आणि अर्जासोबत जोडलेली सर्व कागदपत्रे अपलोड करावी.
- संकेतस्थळावर ऑनलाइन पद्धतीने अचूक माहितीसह भरलेल्या आणि संगणकीय प्रणालीमध्ये साठवलेल्या अर्जाची प्रत (Print) आणि त्यासोबत जोडण्यात आलेल्या आवश्यक प्रमाणपत्र आणि कागदपत्रांच्या साक्षांकित प्रतीसह मूळ प्रमाणपत्र आणि कागदपत्रांची पडताळणी करण्यासाठी नजीकच्या कोणत्याही सहसंचालक, विभागीय कार्यालयात निर्धारित कालावधीत अर्ज सादर करावा.
- कला, वाणिज्य, विज्ञान आणि वाणिज्यशास्त्र शाखेसाठी शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज असल्यास उच्च शिक्षण विभागाच्या कोणत्याही विभागीय कार्यालयात आणि व्यवस्थापन, अभियांत्रिकी/वाहनतंत्रशास्त्र आणि औषधशास्त्र शाखेसाठी अर्ज असल्यास तंत्र शिक्षण विभागाच्या कोणत्याही विभागीय कार्यालयात विद्यार्थी/पालक यांनी अर्ज सादर करावा.
- अर्ज सादर करण्यासाठी विद्यार्थी स्वतः येऊ शकणार नसेल तर तो त्याच्या पालकांना किंवा कुटुंबातील इतर व्यक्तीस Authority Letter देऊन अधिकृत करू शकतो.
- विभागीय कार्यालय अर्जात नमूद केलेल्या माहितीची मूळ प्रमाणपत्रावरून तपासणी करेल आणि अर्जासोबत सर्व प्रमाणपत्रांच्या आणि कागदपत्रांच्या प्रती जोडल्या असल्याची खात्री करून प्रत्येक प्रमाणपत्रांच्या प्रतीवर Verified From Original असे प्रमाणित करेल आणि संगणकीय प्रणालीत अर्जाची नोंद करेल.
- अर्जाची तपासणी आणि संगणकीय प्रणालीत अर्जाची नोंद केल्यानंतर संगणकीय प्रणालीद्वारे तयार केलेली अर्जाची पोचपावती विभागीय कार्यालयातील संबंधित अधिकाऱ्याने तवाक्षरी करून एक प्रत अर्जदारास देईल.
- विभागीय कार्यालय उमेदवाराचा अर्ज, अर्जासोबतची सर्व Verified From Original असे प्रमाणित केलेली प्रमाणपत्रे आणि कागदपत्रांच्या प्रती, संगणकीय प्रणालीद्वारे तयार केलेली अर्जाची पोचपावतीची संबंधित अधिकाऱ्याची तवाक्षरी असलेल्या दुसऱ्या प्रतीसह एकत्रितपणे यादी करून तंत्र शिक्षण संचालनालय, महाराष्ट्र राज्य, मुंबई यांना ३, महापालिका मार्ग, मुंबई येथे पुढील कारवाईसाठी पाठवेल.
हे हि वाचा: Mukhyamantri Mazi Ladki Bahin Yojana Form Rejected Reasons
१४. गुणवत्ता यादी व निवड यादी तयार करण्याची पद्धत:
- शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करणाऱ्या विद्यार्थ्यांपैकी इतर सर्व अटींची पूर्तता होणाऱ्या विद्यार्थ्यांच्या प्राप्त गुणांचे मूल्यांकन पुढील प्रमाणे करून त्याचे एकूण गुण गणतीत घेऊन गुणवत्ता यादी तयार करण्यात येईल.
- पदव्युत्तर पदवी आणि पदव्युत्तर पदवीधर अभ्यासक्रमासाठी:
| क्र. सं. | उत्तीर्ण केलेला अभ्यासक्रम | प्राप्त केलेले गुण | गुणांचे मूल्यांकन |
|---|---|---|---|
| १ | एसएससी | ६०% पेक्षा कमी | ० |
| ६० ते ८०% | ५ | ||
| ८०% पेक्षा जास्त | १० | ||
| २ | एचएससी / पदवीधर | ६०% पेक्षा कमी | ० |
| ६० ते ८०% | ५ | ||
| ८०% पेक्षा जास्त | १० | ||
| ३ | पदवी | ६०% पेक्षा कमी | ० |
| ६० ते ७०% | ५ | ||
| ७० पेक्षा जास्त ते ८०% | १५ | ||
| ८०% पेक्षा जास्त | ३० | ||
| ४ | THE आणि QS World Ranking सरासरी | १ ते ५० | ५० |
| ५१ ते १०० | ४० | ||
| १०१ ते १५० | ३० | ||
| १५१ ते २०० | २० |
- डॉक्टरेट अभ्यासक्रमासाठी:
| क्र. सं. | उत्तीर्ण केलेला अभ्यासक्रम | प्राप्त केलेले गुण | गुणांचे मूल्यांकन |
|---|---|---|---|
| १ | एसएससी | ६०% पेक्षा कमी | ० |
| ६० ते ८०% | ५ | ||
| ८०% पेक्षा जास्त | १० | ||
| २ | एचएससी / पदवीधर | ६०% पेक्षा कमी | ० |
| ६० ते ८०% | ५ | ||
| ८०% पेक्षा जास्त | १० | ||
| ३ | पदवी | ६०% पेक्षा कमी | ० |
| ६० ते ७०% | ५ | ||
| ७० पेक्षा जास्त ते ८०% | १५ | ||
| ८०% पेक्षा जास्त | २० | ||
| ४ | पदव्युत्तर पदवी | ६०% पेक्षा कमी | ० |
| ६० ते ७०% | ५ | ||
| ७० पेक्षा जास्त ते ८०% | १५ | ||
| ८०% पेक्षा जास्त | २० | ||
| ५ | THE आणि QS World Ranking सरासरी | १ ते ५० | ४० |
| ५१ ते १०० | ३० | ||
| १०१ ते १५० | २० | ||
| १५१ ते २०० | १० |
Scholarships for studying abroad by indian government
- संबंधित तारखेला (०४ ऑक्टोबर २०१८) शासन निर्णयासोबतच्या “अ” प्रमाणे अभ्यासक्रमशः विद्यार्थी प्रवेश संख्या निश्चित केली आहे आणि त्या मर्यादेत विद्यार्थ्यांची निवड केली जाईल.
- शिष्यवृत्ती मिळवण्यासाठी शिष्यवृत्तीसाठी अर्ज करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना गुणवत्ता यादीमध्ये वरचे स्थान देण्यासाठी THE आणि QS World Ranking सरासरीचा वापर केला जाईल.
- जर THE आणि QS World Ranking सरासरीमध्ये समान गुण असतील तर पदव्युत्तर पदवी अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांना पदवी अभ्यासक्रमाचे गुण आणि पीएचडी अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांना पदव्युत्तर पदवीचे गुण गणतीत घेतले जातील.
- जर त्यातही समान गुण असतील तर वयाने मोठा असलेल्या उमेदवाराला वरचे स्थान दिले जाईल.
- गुणवत्ता यादीमध्ये समान गुण असलेल्या अभियांत्रिकी आणि विज्ञान या शाखेच्या प्रकरणी, Emerging areas of science and technology यांचा प्राधान्याने विचार केला जाईल. उदा. Atmospheric sciences, Adaptation and mitigation of Climate Change, Automation and Artificial Intelligence, Renewable Engergy, Energy Efficiency Techniques, Biotechnology, Nano Technology, Industry Internet of Things, Basic Analytics इ. अभ्यासक्रमांना प्राधान्य दिले जाईल.
- गुणवत्ता याद्या तयार केल्यानंतर शासन निर्णयाच्या कलम-४ प्रमाणे शाखाशः पात्र विद्यार्थ्यांची निवड केली जाईल. ही निवड करताना, एकूण लाभार्थी विद्यार्थ्यांमध्ये ३०% मुलींची निवड करणे आवश्यक आहे.
- जर निवड यादीत शिष्यवृत्तीसाठी निश्चित प्रमाणात मुलींचा समावेश होत नसला तर संभाव्य निवड यादीतील उतरत्या क्रमानुसार शेवटच्या विद्यार्थ्याऐवजी त्याच शाखेच्या मुलीची निवड केली जाईल. ही कारवाई करताना अभियांत्रिकी/वाहनतंत्रशास्त्र शाखेसाठी एकापेक्षा जास्त मुलींची निवड होणे अपेक्षित नाही.
NPS Vatsalya: “एनपीएस वात्सल्य” तुमच्या लाडक्यांसाठी आतापासूनच निवृत्तीचे नियोजन
१५. Scholarship for Higher Education Maharashtra इतर अटी आणि शर्ती:
- परदेशात अभ्यासक्रम पूर्ण झाल्यानंतर विद्यार्थ्याने दोन महिन्यांच्या आत संचालक, तंत्र शिक्षण यांना अंतिम परीक्षेचे गुणपत्र, प्रमाणपत्र आणि प्रगती अहवाल आणि पदवीदान समारंभाचे छायाचित्रासह माहिती सादर करणे बंधनकारक असेल.
- अभ्यासक्रम पूर्ण झाल्यानंतर या योजने अंतर्गत विद्यार्थ्यांना वीसा मुदतवाढीसाठी परवानगी दिले जाणार नाही. अभ्यासक्रमाचा कालावधी कोणत्याही कारणास्तव वाढल्यास त्यासाठी अतिरिक्त निधी दिले जाणार नाही.
- ज्या विद्यापीठात/शैक्षणिक संस्थेमध्ये विद्यार्थ्याने प्रवेश घेतलेला आहे, ते विद्यापीठ/शैक्षणिक संस्था ही त्या देशातील मान्यताप्राप्त विद्यापीठ/शैक्षणिक संस्था असावी. (Accredited University/Institute) या संबंधीची कागदपत्रे अर्जासोबत सादर करावी.
